Wprowadzenie do książki
W małym ciele duży zuch
Dlaczego chcemy, żeby nasze dzieci były optymistami? Być może wydaje Ci się, że pesymizm to tylko postawa — umysłowy kostium, Który w każdej chwili można zdjąć. Gdyby pesymizm był tylko wybiegiem albo metodą „kwaśnego winogrona”, chroniącą nas przed rozczarowaniami, nie napisałbym tej książki. Jest to głęboko zakorzeniony nawyk, który niesie ze sobą poważne negatywne konsekwencje, takie jak depresja, rezygnacja, brak osiągnięć, a nawet problemy ze zdrowiem fizycznym. Nie podlega on wpływom naturalnych wzlotów i upadków życia codziennego. Każda kolejna porażka powoduje nasilenie tego stanu, który zaczyna pełnić rolę samospełniającej się przepowiedni. Amerykę ogarnęła epidemia pesymizmu, która spowodowała znaczący wzrost zachorowań na poważną chorobę — depresję.
Gdy dr Salk wspomniał o psychologicznej immunizacji, pomyślałem właśnie o epidemii depresji wśród młodych ludzi. Wiedziałem, że najnowsze techniki poznawcze i behawioralne dają obiecujące wyniki w leczeniu dorosłych ludzi z pesymizmu i depresji. Czy te same metody zastosowane u zdrowych dzieci mogą uchronić je przed depresją w późniejszym wieku? Czy tego rodzaju immunizacja może powstrzymać epidemię?
Zastanawiałem się, czy techniki te mogłyby pomóc dzieciom osiągnąć większe sukcesy na zajęciach szkolnych, w sporcie oraz pracy. A może nawet uodporniłyby je na niektóre choroby fizyczne? Czy można zapobiec typowym problemom amerykańskich nastolatków, takim jak zażywanie narkotyków, ciąże, samobójstwa, a także poczucie bezsensowności i rozpaczy, oferując im psychologiczną immunizację w dzieciństwie? Te wszystkie pytania, a także wiele innych, kołatały się w mojej dowie jeszcze przez kilka następnych tygodni.
Ta książka opowiada o programie immunizacyjnym dla dzieci w wieku szkolnym, który powstał w efekcie tych rozważań. Jej głównym celem jest pokazanie rodzicom, trenerom oraz innym przedstawicielom systemu szkolnictwa, jak nauczyć dzieci optymizmu i przekonać je, że panują nad własnym życiem. Poznasz historię badań nad optymizmem i bezradnością, które przeprowadziłem razem z kolegami w ciągu ostatnich trzydziestu lat. Dowiesz się, jakie są źródła pesymizmu i jakie zagrożenia niesie ze sobą ten stan. Wyjaśnię Ci, jakie sygnały w zachowaniu dziecka powinny wzbudzić Twój niepokój, a także doradzę, jak zmienić jego pesymizm w optymizm, a bezradność w poczucie kontroli.
W przeciwieństwie do innych książek na temat wychowywania dzieci i samodoskonalenia, ten poradnik nie jest zwykłym podsumowaniem opinii fachowców i wyników klinicznych badań. Obecnie rozmaici „eksperci” wypowiadają się publicznie na temat ważnych kwestii, takich jak karmienie piersią lub butelką, wolność a dyscyplina, żłobek a samodzielna opieka nad dzieckiem, system nauki w domu, androginizm, wpływ rozwodu rodziców na psychikę dziecka, dewastacja spowodowana wykorzystywaniem seksualnym, a także rywalizacja między rodzeństwem. Co gorsza, wielu rodziców słucha rad wątpliwych autorytetów i wybiera metody wychowawcze w oparciu o słabe dowody, ideologie i zwykłe kliniczne przeczucie.
Łatwo jest uwierzyć w wyssane z palca teorie, ponieważ wciąż mamy za mało danych na temat skutków poszczególnych metod wychowawczych. Na szczęście ta sytuacja się zmienia. W poprzednim dziesięcioleciu przeprowadzono wiele badań na szeroką skalę, które rzuciły nowe światło na kwestię wychowywania dzieci. Zamieszczone w tej książce rady, programy i testy dla dzieci, a także leżąca u ich podstaw teoria optymizmu i osobistej kontroli, są wynikiem trzech dekad skrupulatnych badań przeprowadzonych na setkach tysięcy dorosłych oraz dzieci. Jeśli któreś z przedstawionych tu opinii będą oparte wyłącznie na mojej własnej zawodowej lub rodzicielskiej „wiedzy” (w końcu sam mam pięcioro dzieci), wyraźnie Cię o tym poinformuję.
Moja książka jest skierowana do wszystkich rodziców, od reprezentantów elity po przedstawicieli najbiedniejszych grup społecznych, i dotyczy dzieci w każdym wieku, od noworodków po młodzież w wieku dojrzewania. Ma ona również bardziej ambitny cel. Jeśli pesymizm Amerykanów nie osłabnie, nasza wolność, bogactwo i potęga na nic się nie zdadzą. Naród pesymistów nie ma szans na wykorzystanie możliwości, jakie niesie ze sobą dwudziesty pierwszy wiek. Stracimy przewagę ekonomiczną na rzecz bardziej optymistycznych narodów. Zabraknie nam inicjatywy, żeby walczyć o sprawiedliwość w domu, a nasze dzieci wejdą w dorosłość w kraju pasywnym, sparaliżowanym sterylną samo-absorpcją i ogarniętym przygnębieniem.
Analizując pozytywne strony niepowodzeń, doszedłem do wniosku, ze rozwiązanie problemu leży w naszych rękach. Możemy nauczyć nasze dzieci elastycznego, realistycznego optymizmu. Gdy będę opowiadał : programie, który zapobiega rozwojowi depresji i pesymizmu u dzieci, podam Ci — bez względu na to, czy jesteś rodzicem, nauczycielem czy trenerem — praktyczny, konkretny plan działania. Pamiętaj, że stawką jest przyszłość naszego potomstwa i egzystencja następnego pokolenia dzieci, które chcemy wychować na radosnych, pewnych siebie i odważnie patrzących w przyszłość obywateli.
Szczegółowe Informacje
-
Autor:
Martin E. P. Seligman, Karen Reivich, Lisa Jaycox,
-
Tytuł oryginału:
The Optimistic Child: A Proven Program to Safeguard Children against Depression and Build Lifelong Resilience
-
Liczba stron:
344
-
Wymiary:
148x210-A5
-
Oprawa:
Miękka
-
ISBN:
978-83-246-1954-2
-
Tłumacz:
Joanna Sugiero
-
Rok wydania:
2010