Wprowadzenie do książki
Kuchnia Słowian czyli o poszukiwaniu dawnych smaków
Śmiało można powiedzieć, że ta książka powstała w Grodzisku Żmijowiska, dzięki wsparciu i udziałowi naszych przyjaciół, współpracowników oraz żywemu zainteresowaniu odwiedzających Grodzisko gości i bywalców. Tam zostały wypróbowane niemal wszystkie zamieszczone tu przepisy, tam powstała większość fotografii, które nadają książce wyjątkową wartość. Z tego też powodu temat kuchni słowiańskiej przedstawiamy właśnie przez pryzmat Żmijowisk, wiedzy archeologicznej o tym miejscu, a także prowadzonych tam eksperymentów. Nie ma co ukrywać, że zaprezentowanie go w ramach bardzo konkretnej, wypracowanej wspólnie z wydawnictwem wizji książki stało się dla nas dużym wyzwaniem i nieraz wiązało się z trudnym poszukiwaniem kompromisów. Mamy nadzieję, że bogaty wybór przepisów usatysfakcjonuje tych, którzy chcą w kuchni słowiańskiej zasmakować. Nie nam jednak sądzić, czy próbie owej sprostaliśmy. Możemy tylko powiedzieć, że zapraszamy do lektury w poczuciu jak najlepiej wykonanej pracy. Niech nam wybaczą wszyscy przyjaciele i współpracownicy, że odstąpimy w tym miejscu od zwyczajowych imiennych podziękowań za udział w powstaniu tej publikacji, lista byłaby bowiem bardzo długa, a ryzyko pominięcia kogoś - zbyt wielkie. Wszystkim, którzy na to zasługują, próbowaliśmy okazać wdzięczność już na etapie wspólnych działań, a zaciągnięty dług pragniemy spłacić wierną przyjaźnią. Nie ma większego zawodowego szczęścia niż realizowanie zakładanych przedsięwzięć w gronie przyjaciół. Dotyczy to także powstania tej książki!
Podstawowej wiedzy o produktach wykorzystywanych w kuchni słowiańskiej dostarczyły nam oczywiście wykopaliska archeologiczne. Punktem wyjścia były wyniki analiz szczątków roślin i zwierząt odkrytych w trakcie wykopalisk w Chodliku i Żmijowiskach, miejscowościach położonych w Kotlinie Chodelskiej na zachodnich rubieżach Lubelszczyzny. Dzięki nim mieliśmy do dyspozycji sporo materiałów na temat gospodarki żywnościowej ludności zamieszkującej od VIII do X wieku tamtejsze grody obronne i osady rolnicze. Badaczom udało się określić, jakie zboża uprawiali, co rosło w ówczesnych ogródkach, jakie zioła i dziko rosnące rośliny zbierano na łąkach i w pobliskich lasach, jakie zwierzęta hodowano, a jakie stanowiły łowiecki łup.
Nie zachowały się niestety żadne pozostałości zawartości garnków dawnych mieszkańców Chodlika i Żmijowisk; tego typu znaleziska w ogóle należą do wyjątków, które - jako pozostałości substancji organicznych - zachowują się jedynie w bardzo specyficznych, rzadko spotykanych warunkach. Jednak z pomocą przyszły nam najnowsze metody badawcze, do niedawna stosowane jedynie w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Dzięki analizom z zastosowaniem chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas udało się rozpoznać substancje organiczne zastygłe w ściankach czterech garnków, odkrytych w roku 2000 na grodzisku w Chodliku, a co za tym idzie, ustalić, jakie potrawy mogły być w nich przechowywane lub przyrządzane.
Nie mogliśmy jednak ograniczać się w poszukiwaniach tylko do obszaru Kotliny Chodelskiej. Sięgnęliśmy więc po informacje odnoszące się do całej Słowiańszczyzny Zachodniej, a także do terenów zamieszkiwanych przez Słowian wschodnich i południowych. Tym sposobem nasze eksperymentalne gotowanie opierało się na wcale pokaźnej grupie produktów spożywczych, które miały swoje archeologiczne potwierdzenie dla okresu wczesnego średniowiecza, zamykającego się w dość szerokich ramach od VI do połowy XIII wieku.
Szczegóły
-
Autor:
Hanna Lis, Paweł Lis
-
Objętość:
320
-
Oprawa:
Twarda
-
Format:
190x250
-
ISBN:
978-83-10-12652-8
-
Rok wydania:
2015
-
Wydanie:
1