Wprowadzenie do książki

W pułapce myśli. Jak skutecznie poradzić sobie z depresją, stresem i lękiem

    Oto wybrane niekonwencjonalne przekonania, które zostaną zaprezentowane w dalszej części książki:

• ból psychiczny jest normalny i ważny, każdy go odczuwa; 
• nie można świadomie pozbyć się bólu psychicznego, ale można podjąć kroki w celu uniknięcia jego sztucznego wzmacniania; 
• ból i cierpienie to dwa różne stany bytu; 
• nie musisz identyfikować się ze swoim cierpieniem; 
• zaakceptowanie bólu to krok w kierunku pozbycia się cierpienia; 
• można cieszyć się wartościowym życiem, i to od zaraz, ale do tego trzeba się nauczyć, jak wyzwolić się z niewoli swego umysłu.

   Metody ACT wymagają zasadniczej zmiany perspektywy, zmiany w sposobie radzenia sobie z osobistymi doświadczeniami. Nie możemy obiecać, że twoja depresja, gniew, lęk, stres czy niska samoocena ulegną przeobrażeniu - a przynajmniej nie stanie się tak od razu. Możemy jednak zapewnić, że według naszych badań rola tych problemów jako przeszkód stojących na drodze do życia może ulec zmianie, często dość szybko. Metody ACT dostarczają nowych sposobów podejścia do trudnych zagadnień psychologicznych. To nowe spojrzenie może zmienić istotę twoich psychologicznych trudności oraz ich wpływ na twoje życie.
   Rozróżnienie pomiędzy funkcją zaburzenia psychicznego a formą, jaką przybiera ono w życiu człowieka, można porównać do sytuacji żołnierza walczącego na wojnie. Wojna nie toczy się pomyślnie. Żołnierz walczy coraz zacieklej. Przegrana stanowi raczej druzgocącą wizję, ale dopóki wojna nie zostanie wygrana, dopóty żołnierz będzie uważał, że życie pełnią życia nie jest możliwe. Tak więc walka trwa. Człowiek ten nie wie jednak, że w każdej chwili może wycofać się z pola bitwy i zacząć żyć - od zaraz. Wojna może toczyć się dalej, a pole bitwy wciąż być gdzieś na horyzoncie. Obszar ten może nadal przypominać miejsce z czasów, gdy toczyły się na nim walki. Jednak rezultat konfliktu zbrojnego nie jest już tak istotny. Zwycięstwo nie jest koniecznym warunkiem rozpoczęcia prawdziwego życia.
   Celem tej metafory jest oddanie różnicy między tym, jak jawią się nam dane problemy psychiczne, a ich istotą. Wojna wygląda identycznie bez względu na to, czy bierzemy w niej czynny udział, czy też jesteśmy jej pobocznymi świadkami. Jej oblicze pozostaje niezmienne. Sposób oddziaływania - jej istota - jest jednak zgoła odmienny. Walka o życie nie jest tym samym, co życie pełnią życia.
   Jak na ironię, nasze badania wskazują, że gdy zmienia się istota problemu, jego obraz również może ulec zmianie. Walczący opuszczają pole bitwy, pozwalając, by wojna „zajęła się” sama sobą, co może nawet doprowadzić do jej zakończenia. Podobną wymowę miał slogan z lat sześćdziesiątych XX wieku: „Co by było, gdyby oni chcieli wojny, a nikt by się na nią nie stawił?”.
    Spróbuj odnieść tę metaforę do swojego życia emocjonalnego. ACT skupia się na istocie, a nie na wyglądzie problemów. Poznanie nowego podejścia do własnego cierpienia może szybko odmienić sposób jego wpływu na twoje życie. Nawet jeśli obraz bolesnych uczuć i myśli nie zmieni się diametralnie (i nie wiadomo, czy to kiedykolwiek nastąpi), to dzięki metodom opisanym w tej książce sprawisz, że istota psychicznego cierpienia, a zarazem jego wpływ na ciebie ulegną zmianie.
   W pewnym sensie nie jest to tradycyjny poradnik. Nie zamierzamy podpowiadać, jak wygrać wojnę z cierpieniem za pomocą nowych teorii. Zamierzamy ci pomóc opuścić pole bitwy, która szaleje wewnątrz twego umysłu, abyś zaczął żyć takim życiem, jakiego naprawdę pragniesz. Natychmiast.