Wprowadzenie do książki

Sześć poziomów wpływu społecznego

  Treść książki Sześć poziomów wpływu społecznego powinna być interesująca nie tylko dla akademików zajmujących się rozmaitymi dziedzinami, ale także dla wielu nienaukowców, których fascynują pomysły Cialdiniego. Ta ostatnia grupa wciąż rośnie i obejmuje osoby zainteresowane nie tylko psychologią, ale też marketingiem, ekonomią, naukami politycznymi i medycyną behawioralną.
   W pierwszym rozdziale Mark Schaller z University of British Columbia wraz z Douglasem Kenrickiem i Stevenem Neubergiem z Arizona State University omawiają wpływ w nauce. Zwracają uwagę na to, że powiązania są ważne — i to niezależnie od tego, czy chodzi o pozycję Kevina Bacona w sieci aktorów, Paula Erdósa w sieci matematyków, czy Roberta Cialdiniego w sieci psychologów, ekonomistów i polityków. Dla badaczy najważniejsze są powiązania wynikające z tego, jak nowatorskie są prezentowane pomysły i jak skutecznie dana osoba potrafi rozreklamować je wśród innych naukowców oraz praktyków. Autorzy tego rozdziału zaproponowali pięć ogólnych zasad wpływu w świecie nauki, które oparte są na badaniach Cialdiniego.
   W rozdziale drugim profesor Francis Flynn z uczelni Stanford Business wraz z Vanessą Bohns z University of Toronto zastanawiają się nad tym, w jakim stopniu ludzie nie doceniają swojego wpływu na innych. Według badań prezentowanych przez wspomnianych autorów ludzi można przekonać do tego, aby powiedzieli „tak", tylko należy dać im do tego okazję. Nie są przy tym potrzebne dające władzę nad innymi wymyślne tytuły lub wielkie pieniądze. Wystarczy tylko trochę wiedzy z dziedziny psychologii uległości.
   Autorami rozdziału trzeciego są Brad Sagarin z Northern Illinois University, ekspert z obszaru odporności na niepożądaną perswazję, i Kevin Mitnick, specjalista do spraw zabezpieczeń komputerowych, niegdyś najbardziej ścigany haker w Stanach Zjednoczonych. W tym rozdziale opisano, w jaki sposób Mitnick wykorzystywał inżynierię społeczną do uzyskania dostępu do ściśle tajnego kodu komputerowego. Dalej znajdują się przemyślenia na temat tego, jak chronić się przed atakami opartymi na wpływie społecznym.
   Akcje wprowadzane po raz pierwszy do obrotu na giełdzie New York Stock Exchange uzyskują wyższą cenę, jeśli nazwę firmy można łatwo wymówić. Ponadto reklamy z rymami wywierają większy wpływ. W rozdziale czwartym Petia    Petrova z uczelni w Dartmouth, Norbert Schwarz z uczelni w Michigan i Hyunjin Song z Yale zastanawiają się nad zaskakującymi sposobami, w jakie metapoznawcze doświadczenia (np. łatwość tworzenia wyobrażeń związanych z przekazem perswazyjnym) mogą znacząco wpływać na podejmowane decyzje.
   Czy laik może okazać się bardziej wpływowy od eksperta? W rozdziale piątym Richard Petty z uczelni Ohio State wraz z Pablo Brińolem z Uni-versidad Autónoma de Madrid badają interesujące, nietypowe zależności między uważnym przetwarzaniem informacji a stosowaniem prostych heurystyk wpływu społecznego.
   W trakcie meczów piłkarskich można zobaczyć tysiące kibiców ubranych w barwy klubowe i trzymających flagi z napisem: „Jesteśmy najlepsi!". Ponad 30 lat temu Robert Cialdini wprowadził pojęcie „pławienia się w cudzej chwale". W rozdziale szóstym Jerry Burger z Santa Clara Univer-sity analizuje badania zainspirowane pierwszymi eksperymentami nad pławieniem się w cudzej chwale, a także opisuje aktualne programy badawcze dotyczące tego zagadnienia.
   Jeden z dziennikarzy napisał niedawno, że popularność jest ostatnim krzykiem mody. W rozdziale siódmym Noah Goldstein z UCLA wraz z Chadem Mortensenem z Metropolitan State College of Denver zastanawiają się nad nieraz wyrafinowanymi sposobami dokonywania własnych wyborów na podstawie decyzji podejmowanych przez innych ludzi.
   Rozdział ósmy to efekt połączenia wysiłków Vlada Griskeviciusa, Jeffa Simpsona, Kristiny Durante, Johna Kima i Stephanie Cantu (z University of Minnesota), którzy badają fascynujące sposoby, w jakie wpływa na nas pewien prosty wskaźnik społeczny — stosunek liczby mężczyzn do kobiet w danym środowisku. Autorzy opisują badania pokazujące, jak stosunek ten przenika wszystkie aspekty życia — od decyzji ekonomicznych po wybór kariery.
   W rozdziale dziewiątym John Cacioppo i Louise Hawkley z University of Chicago analizują to, że ludzie „zaprojektowani są pod kątem wpływu społecznego". Autorzy rozważają mechanizmy fizjologiczne, które są podstawą motywacji do nawiązywania więzi, dbania o innych i szukania ich aprobaty. Badacze sugerują, że choć owe mechanizmy czasem sprawiają, iż jesteśmy nadwrażliwi na odrzucenie społeczne, pomagały naszym przodkom uniknąć wielu problemów związanych ze współżyciem w grupach ludzi.
   Dalsze omówienie tego rodzaju biologicznych aspektów wpływu społecznego znajduje się w rozdziale dziesiątym, napisanym przez Brama Buunka z Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences, Shelli Dubbs z University of Brisbane i Jana van Hooffa z University of Utrecht. Autorzy ci zauważają, że ludzie nie są jedynym gatunkiem, którego przedstawiciele próbują wywierać na siebie wpływ. Badacze analizują wiele sposobów, w jakie zwierzęta wpływają na zachowania reprodukcyjne innych osobników. Następnie autorzy opisują nowe badania, w których zademonstrowano występowanie wielu z tych zjawisk u ludzi.
   Z czego wynika, że po przejściu huraganu Katrina tak wiele osób napłynęło do Nowego Orleanu, aby pomóc potrzebującym, a jednocześnie tak wiele innych zadowoliło się obserwowaniem wydarzeń z dystansu? W rozdziale jedenastym Stephanie Brown z SUNY i Jon Maner z Florida State omawiają kilkadziesiąt lat badań poświęconych kwestii, która była najważniejszym punktem wkładu Boba Cialdiniego w psychologię — czv prawdziwy altruizm rzeczywiście istnieje? W omawianym rozdziale autorzy zebrali badania i teorie z obszaru psychologii, biologii ewolucyjnej, neuronauk i ekonomii. Rozdział kończy się pewnymi zaleceniami dotyczącymi tego, w jaki sposób badania mogą (i powinny) wpływać na politykę państwa.
   W jaki sposób wychować nową generację badaczy pełnego koła, potrafiących testować najnowsze idee naukowe w codziennym środowisku? Ostatnie trzy rozdziały to różne próby udzielenia odpowiedzi na to pytanie.
   W rozdziale dwunastym Stephen West z ASU wraz z Williamem Graziano z Purdue mierzą się z kwestią zależności między badaniami podstawowymi a stosowanymi. Analizują też wady i zalety konkretnych narzędzi badawczych, a dokładniej — rozważają inne niż eksperymenty laboratoryjne rozwiązania, które pozwalają badaczom wyciągać stosunkowo mocne wnioski przyczynowo-skutkowe na temat zagadnień niemożliwych do zbadania w ramach typowych eksperymentów.
   W rozdziale trzynastym Rick van Baaren i Ap Dijksterhuis z Universty of Nijmegen opisują nowy program studiów podyplomowych, w którym studentów uczy się wy korzy s ty wa nia i rozwijania naukowej wiedzy z dziedziny wpływu społecznego, a także stosowania jej w praktycznych problemach i wyzwaniach oraz przekształcania pomysłów w solidne, oparte na kreatywności i przyciągające uwagę eksperymenty, które wywierają wpływ zarówno na środowisko akademickie, jak i świat poza nim. W rozdziale tym autorzy opisują przeprowadzone przez ich studentów dwie interwencje oparte na modelu pełnego koła.
  W ostatnim rozdziale Darwyn Linder, John Reich i Sandy Braver opisują, jak we współpracy z Bobem Cialdinim wprowadzili na uczelni Arizona State program studiów doktoranckich z psychologii społecznej. Wyjaśniają, że model pełnego koła    Boba był najważniejszym punktem programu, a także analizują trzy obrazowe serie badań przeprowadzone przez studentów i pracowników naukowych związanych z tym programem.
   Rozdziały te przekonają czytelników o niezwykłej popularności i różnorodności pomysłów Boba Cialdiniego na temat świata społecznego. Bob przez dziesięciolecia inspirował czytelników i praktyków, motywował najlepszych na świecie badaczy do pomysłowego rozwijania jego idei oraz mierzył się z najważniejszymi i nierozwiązanymi tajemnicami życia społecznego. Wszystko to robił w pomysłowy, żywy, przystępny i ciekawy sposób. W trakcie swojej kariery był mentorem i nauczycielem wielu doktorantów (około 70 studentów było współautorami prac Boba) oraz zaszczycił współpracą niemal wszystkich pracowników naukowych z jego wydziału. Redaktorzy tej pozycji są dumni z tego, że byli studentami, współautorami, współpracownikami i przyjaciółmi Boba. Są zachwyceni tym, że redagują książkę Sześć Poziomów Wpływu Społecznego — w ten sposób nie tylko honorują Boba Cialdiniego, ale też tworzą dla czytelników wspaniałą kolekcję tekstów inspirowanych jego wpływem.