Wprowadzenie do książki

Drugi i trzeci rok życia dziecka

Każde dziecko jest indywidualnością, każde rozwija się w swoim własnym tempie. Ponieważ niewiele dzieci jest idealnie przeciętnych czy typowych, porównania nie są wielce użyteczne. I chociaż możemy się martwić, że nasze dziecko nie będzie nadążać za rówieśnikami, to nasz malec może nagle zrobić wielki skok do przodu, doganiając ich, a może nawet prześcigając.
Niemniej każdy z nas chciałby wiedzieć, jak jego pociecha wypada w porównaniu z innymi, przynajmniej od czasu do czasu. Aby pomóc wam w ustaleniu miejsca waszego brzdąca na szeroko pojmowanej skali normalnego rozwoju, sporządziłyśmy wykaz umiejętności i osiągnięć typowych dla dzieci w określonym wieku. W drugim roku życia opisujemy możliwe postępy miesiąc po miesiącu, w trzecim roku kwartał po kwartale.

Oto jak należy korzystać z tej części książki:

W drugim roku życia comiesięczne „Co twoje dziecko potrafi robić" podzielono na cztery kategorie. Po pierwsze ,,Co twoje dziecko powinno umieć" wylicza umiejętności, które w tym wieku stają się udziałem około 90% dzieci. Po drugie „Co twoje dziecko prawdopodobnie będzie umiało" wskazuje osiągnięcia w przybliżeniu 75% rówieśników twego dziecka. Po trzecie „Co twoje dziecko być może będzie umiało" dotyczy 50% dzieci i po czwarte „Co twoje dziecko może nawet umieć" wskazuje na zachowania występujące najwyżej u 25% dzieci w danym okresie rozwoju.
Większość rodziców szybko orientuje się, że ich dziecko potrafi w danej chwili robić różne rzeczy z kilku kategorii naraz. Inni stwierdzą jednoznacznie, że ich potomstwo znajduje się we właściwej kategorii, pozostali dojdą do wniosku, iż dziecko rozwija się nierówno — w jednym miesiącu wydaje się opóźnione, podczas gdy w następnym znacznie wyprzedza średnią. Wszystkie te drogi rozwojowe należy uznać za w pełni normalne do czasu, aż ktoś udowodni, że jest inaczej. Zdarzają się jednak sytuacje, które powinny skłonić rodziców do rozmowy z lekarzem. Na przykład jeśli dziecko stale w rozwoju swych umiejętności nie osiąga normy ujętej w paragrafie „Co twoje dziecko powinno umieć" albo gdy rodzice mają głębokie, wewnętrzne przekonanie, że rozwój dziecka nie postępuje prawidłowo, kontakt ze specjalistą jest bardzo wskazany. Ale nawet wtedy może się okazać, że nie ma powodów do obaw. Niektóre dzieci, rozwijając się, nieustannie pozostają na nieco niższym od przeciętnych wskazań poziomie. Korzystaj z tej części książki, jeśli chcesz, ale w żadnym razie nie wyrokuj na jej podstawie na temat możliwości dziecka — nie jesteśmy przecież prorokami. Jeżeli dojdziesz do wniosku, że porównywanie Twojego dziecka z naszymi wskazaniami stało się dla ciebie obsesją, zaglądaj do tego działu znacznie rzadziej, a najlepiej zupełnie o nim zapomnij. Dziecko i tak będzie rozwijać się po swojemu, a ty i ono będziecie szczęśliwsi.
Zachowaj w swojej świadomości, że pytania i tematy poruszane w każdym rozdziale tej książki nie prowadzą do równie kategorycznych wniosków i sądów jak w Pierwszym roku życia dziecka. Teraz wszystko jest bardziej elastyczne. Indeks zamieszczony na końcu książki z pewnością pomoże ci odnaleźć poszukiwane zagadnienia. Pamiętaj także, że dzieci nie rozwijają się według prostej, łagodnie i równo wznoszącej się linii. Wiele na tej drodze jest wybojów i dziur, zrywów i zastojów. Okres poprzedzający wielki krok jest zwykle czasem chaosu — nic nie wydaje się na swoim miejscu — raptem dziecko zaczyna chodzić albo mówić jak nakręcone. Okresy, które zdają się czasem stagnacji, w których według nas nie dokonuje się żaden postęp, naprawdę wykorzystywane są do rozwoju i udoskonalania nowych umiejętności. Okresy te są niezbędne dla normalnego dorastania. Rozwój dziecka może ulec także spowolnieniu, a nawet cofnięciu, w stanie stresu. Po uzyskaniu właściwego wsparcia dzieci szybko wracają na swą pierwotną drogę.