Wprowadzenie do książki
Sztuka mówienia NIE
Wszelkie zaciemnienie kwestii odpowiedzialności i przysługującego człowiekowi prawa do własnego życia jest zarazem problemem wytyczania granic. Tak jak właściciel domu ustala fizyczne granice swej posiadłości, tak i my musimy określić obowiązujące w naszym życiu granice fizyczne, emocjonalne i duchowe, oddzielające odpowiedzialność własną od cudzej. Jak to doskonale widać na przykładzie Sherrie, niezdolność do określenia granic odpowiednich zarówno ze względu na moment, jak i konkretną relację międzyludzką może mieć opłakane skutki.
Jest to jeden z najpoważniejszych problemów, wobec których staje współczesny chrześcijanin. Wielu głęboko wierzących ludzi czuje się zagubionych, próbując rozstrzygnąć kwestię zgodności z Biblią takiej czy innej granicy. Kiedy zarzuca im się, iż nie wytyczyli niezbędnych granic, zadają bardzo ważne pytania:
- Czy wytyczanie granic nie wyklucza miłości?
- Czym jest uprawnione wytyczanie granic?
- Jak sobie radzić w sytuacji, kiedy kogoś granice te szokują lub ranią?
- Jak reagować, kiedy ktoś żąda naszego czasu, miłości, energii, pieniędzy?
- Dlaczego wytyczaniu granic towarzyszy poczucie winy i strach?
- Jaka relacja zachodzi między wytyczaniem granic a podporządkowaniem się?
- Czy wytyczanie granic nie jest egoizmem?
Niewłaściwa interpretacja biblijnych odpowiedzi na powyższe pytania doprowadziła do rozpowszechnienia się mylnych poglądów na temat wytyczania granic. Wiadomo też, że wiele objawów klinicznych, takich jak depresja, niepokój, zaburzenia funkcji jedzenia, nałogi, zaburzenia w sferze zachowań odruchowych, problemy związane z poczuciem winy i wstydem, reakcje paniczne, problemy w relacjach małżeńskich i innych relacjach międzyosobowych - ma swe źródło w naruszeniach granic.
Niniejsza książka prezentuje biblijną wizję granic: czym są, co chronią, w jaki sposób powstają, jak dochodzi do ich pogwałcenia, jak je naprawiać i jak z nich korzystać. Czytelnik znajdzie w niej odpowiedź na wszystkie te pytania, a także na wiele innych. Autorzy pragną pomóc czytelnikom we właściwym zrozumieniu i wykorzystywaniu granic wskazanych przez Biblię, tak aby mogli nawiązywać relacje międzyosobowe i osiągać cele życiowe zamierzone dla nich - jako dzieci Bożych - przez Pana.
Niewłaściwa interpretacja Pisma Świętego, tak wyraźna u Sherrie, jest tylko potwierdzeniem charakterystycznego dla naszej bohaterki braku granic. Niniejsza książka pozwala wniknąć w głęboko biblijną naturę granic, które mają należne sobie miejsce w działaniu samego Boga, funkcjonowaniu stworzonego przezeń wszechświata i życiu Jego ludu.
Granice nas określają. Określają, co jest mną, a co już nie jest mną. Pokazują, gdzie kończę się ja, a zaczyna ktoś inny. Budują poczucie własności i odpowiedzialności w odniesieniu do samego siebie.
Świadomość tego, co jest mną, a więc co posiadam jako siebie i za co jestem odpowiedzialny, to podstawa wolności. Z własnym terenem - jeśli wiem, gdzie się zaczyna i gdzie się kończy - mogę bowiem uczynić, co zechcę. Wzięcie odpowiedzialności za własne życie otwiera przed człowiekiem różnorakie możliwości. Ten jednak, kto nie jest w tym znaczeniu „właścicielem” swego życia, ma możliwości bardzo ograniczone.
Pomyślmy, w jak niezręcznej sytuacji zostaje postawiony ktoś, komu się każe pilnie strzec jakiejś własności i kogo czyni się odpowiedzialnym za to, co się z nią stanie, nie określając przy tym w jednoznaczny sposób jej granic albo nie dając do dyspozycji środków, które pozwalają skutecznie chronić tę własność. Człowiek ten nie tylko czułby się zagubiony, lecz byłby także potencjalnie poważnie zagrożony.
Identyczne reguły obowiązują w świecie emocji i ducha. Bóg stworzył świat, w którym wszyscy żyjemy jakby „wewnątrz” siebie, to znaczy zamieszkujemy własne dusze i jesteśmy odpowiedzialni za to, co się składa na naszą osobę. Serce zna własną swą gorycz. Obcy nie dzieli jego radości (Prz 14,10). Sami musimy sobie radzić z zawartością własnej duszy, a granice pozwalają określić, czym ta zawartość jest. Kto nie zna swoich parametrów albo posługuje się złymi współrzędnymi, ten na pewno będzie miał poważne kłopoty. Biblia jasno określa współrzędne każdego człowieka i wskazuje, w jaki sposób ma on chronić swój teren, lecz często się zdarza, że środowisko, w którym wzrastamy, lub nieprawidłowe relacje międzyosobowe zakłócają prawidłowe odczytywanie tych parametrów.
Pokazując nam, za co jesteśmy odpowiedzialni, granice określają jednocześnie, co nie jest naszą własnością i za co odpowiedzialności nie ponosimy. Nie jesteśmy na przykład odpowiedzialni za innych ludzi. Nikt nigdzie nie nakazuje nam myśleć za innych, a przecież tracimy na to tyle czasu i energii!
Szczegółowe Informacje
-
Autor:
Henry Cloud, John Townsend
-
Tytuł oryginału:
Boundaries: When to Say Yes, How to Say No to Take Control of Your Life
-
Liczba stron:
352
-
Wymiary:
145x205
-
Oprawa:
Miękka
-
ISBN:
978-83-7829-123-7
-
Tłumacz:
Andrzej Czarnocki
-
Rok wydania:
2014