Wprowadzenie do książki

Odnowa na talerzu

  Żywność pochodzenia roślinnego najszybciej i najskuteczniej przywraca zdrowie. W przypadku jakiejkolwiek choroby czy dolegliwości organizmu należy zrezygnować na jakiś czas z produktów pochodzenia zwierzęcego. Dobrze przestawić się wtedy na jedzenie pełnych ziaren zbóż, roślin strączkowych, dużej ilości jarzyn i owoców. Taki sposób żywienia przede wszystkim oczyszcza organizm, ale i dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Duża ilość błonnika usprawnia proces trawienia i oczyszczania jelit. Już przed wojną doktor Apolinary Tarnawski leczył swoich pacjentów, ówczesną elitę intelektualną Polski, dietą w zakładzie przyrodoleczniczym w Kosowie.
  Bardzo ważną sprawą jest dostęp człowieka do prostych, naturalnych i jak najmniej przetworzonych przemysłowo produktów.
  W naszych czasach wiele ludzi kupuje żywność w hipermarke-tach. Większość tej żywności jest mocno przetworzona z dodatkiem barwników, polepszaczy i konserwantów. Substancje te przedłużają termin spożycia tych produktów, czynią je atrakcyjnymi wizualnie, ale nie są obojętne dla zdrowia.
  Mimo iż dodatki do żywności, stosowane są w dawkach bezpiecznych, to istnieje niebezpieczeństwo, że organizm nie poradzi sobie z ich wydalaniem w wyniku spożywania dużej ilości takiego pożywienia.
  Przy zakupach należy bardzo dokładnie czytać etykiety produktów i wybierać te, które posiadają jak najmniej substancji dodatkowych (oznaczone są literą E, z numerem substancji dodanej, lub jest podane, jakiego konserwantu użyto).
Przedziwne formy opakowań i barwne etykiety zachęcają ludzi do kupowania mało wartościowych pod względem zdrowotnym produktów żywnościowych. Namawiam więc do zakupów u drobnych producentów, gdzie droga towaru do konsumenta jest znacznie krótsza i nie ma potrzeby stosowania środków przedłużających ich trwałość.
  W Polsce od kilkunastu lat istnieje sieć sklepów z żywnością naturalną. W każdej większej miejscowości znajduje się jeden lub kilka takich sklepów zaopatrywanych przez producentów z gospodarstw biodynamicznych*. W sklepach tych dostępnych jest wiele artykułów importowanych o walorach leczniczych. Odwiedzając po raz pierwszy taki sklep, możesz poczuć się zagubiony, patrząc na mało znane artykuły, jak np. miso, glony, kuzu czy karob. Prawdopodobnie nie wiesz, jak wykorzystać ich właściwości lecznicze w kuchni.
  Wychodząc naprzeciw coraz większej rzeszy konsumentów preferujących zdrowy styl żywienia, wegetarian, i nie tylko, pragnę przybliżyć ten jakże ważny temat.
  Zaczną więc od omówienia właściwości mniej znanych produktów dostępnych w sklepach z żywnością naturalną. Czytelnik w książce Odnowa na talerzu znajdzie również odpowiedź na pytanie, jak zdrowo żywić rodzinę. Zagadnienie to omawiam kompleksowo, począwszy od sporządzenia listy i zgromadzenia potrzebnych produktów, a skończywszy na zorganizowaniu pracy w kuchni w taki sposób, aby nie pochłaniała zbyt wiele czasu. W rozdziale o planowaniu jadłospisów podaję konkretne przykłady, jak prawidłowo zestawiać posiłki. Przybliżę także temat żywienia dzieci oraz różnicowania jedzenia dla poszczególnych członków rodziny. Wskazówki dotyczące racjonalnego odżywiania się w sposób wegetariański zawarte są w rozdziale Świadomy wegetarianizm. Część druga książki Odnowa na talerzu obejmuje wypróbowane przeze mnie i moją córkę Paulinę przepisy kulinarne. Większość składników, niezbędnych do przygotowania potraw podaję w ilościach dla czterech osób.
  Myślę, że Czytelników zainteresuje rozdział o domowych metodach leczenia specjalnymi napojami, potrawami oraz kompresami i okładami. W wielu dolegliwościach można sobie samemu pomóc, stosując proste metody, często zaczerpnięte z medycyny chińskiej bądź japońskiej makrobiotyki, nastawionych przede wszystkim na profilaktykę. Naszych rodzinnych „babcinych" metod nie omawiam, bo są znane i stosowane.
  Bożena Żak Cyran przyznaje, że w kuchni kieruje się intuicją, używając poszczególnych składników potraw. Zdając sobie sprawę, że Czytelnik oczekuje przepisów kulinarnych uwzględniających określone ilości składników, podałam je, jednak często orientacyjnie. Dlatego nie trzeba ściśle trzymać się tych wskazówek, a radośnie tworzyć własne proporcje i kompozycje potraw. W ten sposób, każdorazowo razem możemy uzyskać nowy, ciekawy efekt. I jeżeli zamiast pieczeni, wyjdzie nam coś o mniej zwartej konsystencji, potraktujmy to jako pastę do chleba i powiedzmy sobie, że tak właśnie miało być.
Wiele takich prób mam już za sobą. Uczmy się na własnych błędach z pewną dozą tolerancji. Z czasem przychodzą coraz lepsze i zaskakujące efekty. Ciekawie rozpoczęła się moja przygoda z sejtanem, który jest niezwykłym produktem w kuchni roślinnej. Jest to półprodukt z glutenu pszenicznego, otrzymany przez wypłukanie skrobi z ciasta podobnego jak na pierogi. Nawet jeżeli brzmi to skomplikowanie, to samo wykonanie jest proste (por. Przepisy na półprodukty stosowane do przy gotowania potraw). Z sejtanu sporządza się potrawy identyczne jak z mięsa, np. gulasze, kotlety, gołąbki i inne. Odpowiednio przyprawiony smakuje bardzo dobrze, a wizualnie odpowiada naszym przyzwyczajeniom.