Wprowadzenie do książki

Zintegrowany mózg zintegrowane dziecko

   Bez względu na to, czy jesteście rodzicami, dziadkami, nauczycielami, terapeutami czy innymi ważnymi osobami w życiu dziecka, książka Zintegrowany mózg zintegrowane dziecko jest przeznaczona właśnie dla was. Choć w dalszym tekście używać będziemy konsekwentnie słowa „rodzice", zwracamy się do wszystkich, którzy wypełniają doniosłe zadanie wychowywania, utrzymywania i kształcenia młodego pokolenia. Zamierzamy nauczyć was, jak wykorzystywać codzienne interakcje jako okazje pomagające wam oraz dzieciom, które macie pod opieką, zarówno przetrwać, jak i rozkwitnąć. Choć większość zamieszczonych tu porad da się twórczo zastosować wobec nastolatków - prawdę mówiąc, planujemy napisać kolejną książkę poświęconą właśnie im - zajmujemy się tu okresem od urodzenia do dwunastego roku życia, koncentrując się zwłaszcza na dwu- i trzylatkach, przedszkolakach i dzieciach ze starszych klas szkoły podstawowej.
    Na kolejnych stronach wyjaśniamy, na czym polega integracja mózgu, i przedstawiamy rozmaite strategie, którymi możecie się posłużyć, by pomóc swym dzieciom stać się szczęśliwszymi i zdrowszymi ludźmi, którzy dobrze się czują we własnej skórze. Rozdział 1 prezentuje koncepcję wychowywania z myślą o mózgu i wprowadza - stanowiące jej istotę - proste, lecz potężne pojęcie: integrację. Rozdział 2 jest poświęcony wspomaganiu współpracy lewej i prawej półkuli mózgu dziecka, tak by miało ono kontakt zarówno z logicznym, jak i z emocjonalnym aspektem swego „ja". Rozdział 3 podkreśla znaczenie łączności instynktownego „dolnego mózgu" z bardziej rozważnym „mózgiem górnym", odpowiedzialnym za podejmowanie decyzji, autorefleksję, empatię i moralność. Rozdział 4 wyjaśnia, jak możecie pomóc dziecku uporać się z bolesnymi wydarzeniami z przeszłości, kierując na nie światło rozumu, co pozwala przyjrzeć im się spokojnie, świadomie i w sposób zamierzony. Rozdział 5 pomoże wam uzmysłowić dzieciom, że mogą się zatrzymać i zastanowić nad stanem swojego ducha. Mając tę zdolność, są w stanie dokonywać wyborów, zyskując kontrolę nad swoim samopoczuciem i sposobem, w jaki reagują na świat. Rozdział 6 ukazuje, jak możecie nauczyć swoje dzieci, że związki z innymi ludźmi przy jednoczesnym zachowaniu swej niepowtarzalnej tożsamości dają szczęście i poczucie spełnienia.
    Dobre zrozumienie tych różnorodnych aspektów zintegrowanego podejścia umożliwi wam zupełnie nowe spojrzenie na wychowywanie dzieci. Jako rodzice instynktownie staramy się chronić swe pociechy przed wszelką krzywdą lub urazem, koniec końców jednak okazuje się to niemożliwe. Dzieci upadają, doznają przykrości, czują strach, smutek i złość. Prawdę mówiąc, często to właśnie te bolesne przejścia pozwalają im dojrzewać i dowiadywać się, jak jest urządzony świat. Zamiast usiłować osłonić je przed nieuniknionymi problemami, jakie niesie życie, możemy pomóc im włączyć te doświadczenia w ich obraz świata i wyciągnąć z nich naukę. Sposób, w jaki nasze dzieci postrzegają swoje młode życie, wynika nie tylko z tego, co się im przydarza, ale także z tego, jak reagują na to ich rodzice, nauczyciele i inni opiekunowie.
   Z uwagi na to jednym z głównych celów, jaki przyświecał nam przy pisaniu tego poradnika, było to, aby książka ta była jak najbardziej przydatna, dając wam do ręki specyficzne narzędzia, dzięki którym rodzicielski trud stanie się łatwiejszy, a wasze relacje z dziećmi bardziej wartościowe. Z tego między innymi powodu mniej więcej połowę każdego rozdziału stanowi część zatytułowana „Co robić?", gdzie przedstawiamy praktyczne sugestie i przykłady zastosowania omówionych w nim naukowych koncepcji.
   Co więcej, na końcu każdego rozdziału książki Zintegrowany mózg zintegrowane dziecko znajdziecie dwa dodatki, które pozwolą wam niezwłocznie zrobić użytek z nowo zdobytej wiedzy. Pierwszy z nich to Integracja dla dzieciaków - pomoże ona wyjaśnić waszym dzieciom istotę omawianych w danym rozdziale spraw. Mówienie kilkuletnim brzdącom o mózgu może się wydawać dziwacznym pomysłem. To przecież temat dla tęgich głów. Przekonaliśmy się jednak, że nawet małe dzieci - już w wieku czterech czy pięciu lat - naprawdę są w stanie pojąć podstawowe zasady funkcjonowania mózgu, to zaś daje im nowe, głębsze zrozumienie siebie oraz własnych zachowań i uczuć. Wiedza ta może się okazać niezwykłe doniosła zarówno dla dziecka, jak i dla rodzica, który stara się je uczyć, wychowywać i kochać tak, jak uważa za dobre dla nich obojga. Integrację dla dzieciaków opracowaliśmy z myślą o czytelnikach w wieku szkolnym, możecie jednak, czytając na głos, dostosować treść odpowiednio do etapu rozwoju waszego dziecka.
   Drugi dodatek zamieszczony na końcu każdego rozdziału nosi tytuł Kolej na nas. O ile większa część książki Zintegrowany mózg zintegrowane dziecko koncentruje się na życiu wewnętrznym waszego dziecka oraz łączących je z wami więziach, o tyle tu pomagamy wam odnieść zawarte w danym rozdziale myśli do waszego własnego życia i związków. W miarę rozwoju mózg dziecka „wzoruje się" na mózgu ojca i matki. Innymi słowy, ich własna dojrzałość, lub jej brak, ma wpływ na mózg potomka. Gdy rodzice są bardziej świadomi siebie i zdrowsi emocjonalnie, ich dzieci zbierają tego owoce i również zmierzają ku zdrowiu. Oznacza to, że integrowanie i pielęgnowanie własnego mózgu jest jednym z najcenniejszych, płynących z serca darów, jakie możecie ofiarować swoim dzieciom.
    Kolejnym narzędziem, które, jak wierzymy, może się okazać przydatne, jest załączona na końcu książki tabela Przedziały wiekowe i etapy rozwoju, gdzie zestawiliśmy w skrócie sposoby praktycznego wykorzystania przedstawionych w tej książce koncepcji w zależności od wieku waszego dziecka. W każdym z rozdziałów staramy się pomóc wam niezwłocznie zastosować w praktyce zawartą w nim wiedzę poprzez liczne sugestie odnoszące się do różnych przedziałów wiekowych i etapów życia dziecka. Aby ułatwić wam zadanie, to końcowe zestawienie porządkuje owe sugestie według wieku i fazy rozwoju. Jeśli jesteście rodzicami raczkującego berbecia, szybko znajdziecie tu wskazówkę, co zrobić, by wzmocnić integrację między lewą i prawą półkulą jego mózgu. Potem, w miarę jak wasza pociecha rośnie, możecie rok po roku wracać do tej książki, by przejrzeć listę przykładów i sugestii najbardziej odpowiednich dla nowego etapu, w jaki wkroczyło wasze dziecko.