Wprowadzenie do książki

Magia związków

   Magia związków to książka, w której analizuję relacje rodzinne przy pomocy niekonwencjonalnych metod. Wychodzę bowiem z założenia, że utarte ścieżki prowadzą niejednokrotnie na manowce, kręcimy się na nich w kółko i nie potrafmy odkryć niczego nowego. Nazywanie zdarzeń wciąż i bez końca tymi samymi słowami prowadzi często do swoistego zapętlenia myśli, kiedy to nie potrafmy przejść do następnych etapów: do refleksji, planu i jego realizacji. Powtarzające się myśli, które krążą wciąż wokół jednego tematu i podpowiadają te same rozwiązania, odbierają nam siłę do działania. I wtedy warto popatrzeć na życie z jakiejś innej perspektywy, zrewidować utarte poglądy, a czasami odłożyć je na półkę.
    W zachodniej wizji człowiek zostaje przeciwstawiony reszcie świata; „istnieję ja i świat” – tylko tyle możemy powiedzieć, a do tego zewnętrzny świat nam zagraża, jest nieprzewidywalny, pełen zasadzek i pułapek. Natomiast według chińskiej filozofi przyrody, przedstawionej w Księdze Przemian – Yi Jing, w najstarszym dziele filozoficznym starożytnych Chin, człowiek, podobnie jak wszystkie inne żyjące istoty, jest mikrokosmosem wpisanym w całość. Stanowi cząstkę większego organizmu, z którym łączy go niezliczona ilość wzajemnych zależności, gdzie każda zmiana i ruch na jakimkolwiek poziomie wywołuje określony ciąg zdarzeń. To model, w którym główne siły sprawcze – Niebo i Ziemia (yin i yang) są obecne na poziomach wszystkich mikrokosmosów, gdzie obowiązują te same zasady, co na poziomie makrokosmosu. Możemy to sobie wyobrazić jako obracającą się kulę, gdzie Niebo stanowi zewnętrzną warstwę ochronną, a Ziemia zajmuje centrum. Wewnątrz tej kuli obracają się inne kule, które symbolizują różne poziomy mikrokosmosów. Na jednym z tych poziomów, między Ziemią i Niebem, znajduje się człowiek, poniżej – układ jego organów wewnętrznych, nad człowiekiem mikrokosmos systemu rodziny. Jakikolwiek ruch na którymkolwiek poziomie mikrokosmosu lub na poziomie makrokosmosu wywołuje ruch na innych poziomach. Na przykład cykliczne zmiany pór dnia i roku wpływają nie tylko na nastroje, emocje i zachowanie człowieka, ale również na sposób funkcjonowania jego organów wewnętrznych.
    Każda pora dnia i roku charakteryzuje się właściwym dla niej kierunkiem ruchu; wiosną i o poranku wszystko rośnie i porusza się w górę, w lecie oraz w południe rozprzestrzenia się maksymalnie ciepło, jesienią wszystko się zniża i wraca do centrum. Podobnie człowiek, jego emocje i działanie organów wewnętrznych podlegają cyklicznym zmianom. Rośniemy w górę razem z wiosną i odczuwamy obniżenie nastroju jesienią. Każdej porze roku (Przemianie) przypisane są korelujące z nią zjawiska. Na przykład wiosna to Przemiana Drzewa, należą do niej: poranek, wiosna, wschód, artykuły żywnościowe o smaku kwaśnym, wątroba w ciele człowieka i związane z nią emocje – gniew, praca koncepcyjna itp. W chińskiej filozofi określono dokładnie, w jaki sposób jedna Przemiana zmienia się w następną w powtarzających się cyklach w obiegu karmiącym i jak działa na inne Przemiany i w innych obiegach, w cyklu dominacji, czy też w obiegu raniącym, a tym samym ustalono na przykład zależności między głównymi organami wewnętrznymi w organizmie człowieka i wpływ na te organy zjadanych artykułów spożywczych. To jednak nie wszystko, te same zasady dotyczą wszystkich sfer życia, chociażby elementy krajobrazu można zaszeregować według ich cech i kształtów do jednej z Przemian i wydedukować, w jaki sposób będą działały na człowieka. Mało tego, na harmonijną współpracę organów wewnętrznych w ciele człowieka ma wpływ każdy jego ruch i gest, toteż starożytni Chińczycy opracowali zestaw ćwiczeń leczniczych – Qi Gong, które niezwykle skutecznie przywracają równowagę tak emocjonalną, jak i fizyczną, a wszystko według jednych i tych samych zasad, o akupunkturze już nie wspomnę. Toteż śmiało można powiedzieć, że chińska filozofa przyrody, a w tym tradycyjna medycyna chińska, zawierają teorie i zasady, które można wykorzystać w każdej dziedzinie życia. Odnoszą się one również do związku mężczyzny z kobietą, chociaż w tym przypadku wyraźniej są widoczne analogie do relacji Ziemi i Nieba, układu yin – yang. Ziemia to kwintesencja yin, a Niebo kwintesencja yang. Wszystkie zjawiska, a w tym człowiek, zarówno kobieta, jak i mężczyzna, są yin – yang. Te dwie siły to dwa przeciwstawne sobie bieguny, które się przyciągają i łączą w celu tworzenia życia. Człowiek jest splotem Nieba i Ziemi, yin i yang, które powinny pozostawać w dynamicznej równowadze. Niemniej, na wyższym poziomie mikrokosmosu, w związku mężczyzny z kobietą, ta ostatnia charakteryzuje się niewielką przewagą yin, czyli ma cechy Ziemi, a mężczyzna ma niewielką przewagę cech yang. Tym samym na poziomie ich związku ma również miejsce przyciąganie yin i yang. W przypadku kiedy to kobieta ma przewagę cech yang, a mężczyzna yin, też występuje przyciąganie yin i yang, ale tego typu związek jest w jakimś sensie chory, bardzo trudny i jego uczestnicy narażają się na traumatyczne przeżycia. W książce Magia związków omówię szczegółowo tego typu przypadki.
   W Księdze Przemian charakter zdarzeń jest opisany poprzez analizę kierunku ruchu składowych zjawisk i pozycji, jakie zajmują w stosunku do siebie. Ciała niebieskie nie zbaczają ze swoich torów, trzymają się wytrwale właściwego toru, jest to tajemnica wiecznego istnienia świata. Mężczyznę yin i kobietę yang można zaś porównać do ciał niebieskich, które wypadły ze swoich torów, wykoleiły się, straciły właściwą dla siebie Drogę i zmieniły swoją pozycję w systemie. Ziemia znajduje się w centrum w stosunku do Nieba, takie samo miejsce zajmuje kobieta w poprawnym związku z mężczyzną. Kobieta yang porzuca zaś centrum.
    Potrafmy snuć długie rozważania o przyczynach udanych lub nieudanych związków mężczyzny z kobietą, ale nie przywiązujemy w nich żadnej wagi do pozycji, które wobec siebie zajmują i cech ich zachowania według kryteriów yin – yang. Nie potrafmy w ten sposób sklasyfikować emocji, nie wiemy chociażby, że hałaśliwy, głośny śmiech to emocja yang i jako stały obyczaj u nastolatki mówi aż nazbyt dużo o jej osobowości.
    W Księdze Przemian to właśnie opis zbyt silnych i długotrwałych emocji jest jednym z najważniejszych elementów charakterystyki postępowania człowieka, bo określa on kierunek działania osoby, jej cechy yin i yang.
    W książce Magia związków przedstawiam relacje rodzinne nie tylko z perspektywy chińskiej filozofi przyrody. Zbieżne z tą filozofą są poglądy Berta Hellingera, który przywiązuje ogromną wagę do pozycji, które zajmują ojciec, matka, dziadek, babka, dzieci, wnuki w systemie rodziny.
    Jeden z rozdziałów poświęciłam Ustawieniom Rodzinnym Berta Hellingera.
   Relacje rodzinne możemy zobaczyć również w barwach i o tym też napisałam, jak i o stosunku do naszych Przodków. Opis relacji rodzinnych na podstawie pozycji, które zajmują członkowie systemu, i sposobu ich poruszania mógłby wydawać się „techniczny”, gdyby nie fakt, że według starożytnych Chińczyków świat materii przesiąka bez reszty pierwiastek duchowy. Niebo jest obecne na każdym poziomie życia, inicjuje je i wyznacza mu kierunek. Niebo, przenikając Ziemię, stwarza jedność świata. W podstawowej konstrukcji człowieka znajdziemy Ziemię, to jego forma cielesna: tkanki, ścięgna, mięśnie, płyny wewnętrzne, i Ducha Nieba, który wyznacza kierunek rozwoju, wyznacza Drogę, którą człowiek powinien iść. Obecność Ducha Nieba ujawnia się nie tylko w sercu – centrum duchowym człowieka, ale też w każdym ruchu i geście istoty ludzkiej. W tej perspektywie człowiek jawi się jako całość, jeśli podąża w jakimś kierunku, to porusza się zarówno jego ciało, emocje i pierwiastki duchowe. Ruch ciała odzwierciedla ruch umysłu.
    Wiedza z Księgi Przemian zawiera niezmienne prawa przyrody, człowiek ma zaś wolną wolę i nie musi ich przestrzegać. W Yi Jing nie znajdziemy jednak słów potępienia dla grzeszników i groźby, że będą się przez wieczność smażyć w piekle: starożytni Chińczycy w ogóle nie wiedzieli, że coś takiego jak piekło istnieje. Problem osoby, która zbacza z właściwej Drogi, płynie pod prąd, odchodzi od swojej natury, polega na czymś innym, przede wszystkim naraża się ona na ciągłe upokorzenia, przeżywa uczucia żalu i wstydu. A poza tym nie może liczyć na udane i harmonijne związki i poprawne relacje rodzinne. Księga Przemian nikogo jednak nie potępia, daje każdemu szansę na zmianę jego trudnej i niewygodnej sytuacji życiowej na inną, podpowiada odpowiednie sposoby, które temu służą. Równocześnie uświadamia osobom, które płyną pod prąd i narażają się na niepowodzenia życiowe, że to ich własny wybór, a nie zła wola otoczenia i niesprzyjające, fatalne wręcz okoliczności zewnętrzne. I to tylko tyle.